“Er komt onder mij in Nederland géén rekening rijden!”, wist Peijs de pers te vertellen, vóór zij als minister van Verkeer en Waterstaat aantrad. Blijkbaar wisten de voorstanders tijdens de theekransjes de minister goed te behagen, want Peijs is om.



In het begin van het internet tijdperk waren een aantal koperdraadjes en enkele satellietverbindingen genoeg, om het dataverkeer van een handjevol universiteiten op deze planeet met elkaar te verbinden.



Toen begin jaren negentig het World Wide Web (WWW) werd uitgevonden, Microsoft zich op de browser markt stortte en de Wintel alliantie (Windows Intel) in bijna ieder huishouden een PC wisten te plaatsen, was die oude infrastructuur veel te weinig om al dat dataverkeer te verwerken. Miljoenen gingen het internet op, waardoor er behoefte ontstond aan de digitale snelweg, ter aanvulling van de oude infrastructuur. Dat betekende in de praktijk, een heleboel glasvezels in de Nederlandse grond, maar ook een hoop glasvezels door zeekabels, om Europa via het Verenigd Koninkrijk met het Amerikaanse continent te verbinden. Om files op de digitale snelweg te voorkomen, werden er meer digitale rijstroken aangelegd. De praktijkervaring is: het heeft gewerkt. Het opvragen van een Amerikaanse website gaat namelijk net zo snel als het opvragen van een Nederlandse site.



Maar deze logica geldt volgens de milieubeweging niet voor asfalt. In analogie beweert de milieubeweging dat méér glasvezel er voor zorgt dat méér mensen gaan internetten. Alsof mensen niks beters te doen hebben. Bij asfalt hébben mensen inderdaad niks beters te doen volgens de milieubeweging, want méér asfalt betekent méér files.



In tegenstelling tot de aanleg van de digitale snelweg, waarbij men extra digitale rijstroken heeft aangelegd om aan de vraag te kunnen voldoen, gaat dat heel anders met asfalt. De automobilist betaalt zich bont en blauw aan belastingen, terwijl er maar een fractie van de inkomsten wordt besteed aan infrastructuur. Het is bekend dat het aantal personenauto’s in Nederland sterk groeit, maar extra asfalt aanleggen? Ho maar! In de afgelopen dertig jaar is de hoeveelheid asfalt nauwelijks gegroeid. Het fileprobleem is dan ook geen bovennatuurlijk wonder.



Niet alleen ligt de milieulobby dwars bij het aanleggen van asfalt, het is ook duur. Van iedere 5 Euro die de automobilist aan verkeerslasten aan de overheid betaalt, wordt slechts één Euro geïnvesteerd in infrastructuur. Hoewel onlogisch, toch is er te weinig geld!



En dat meer asfalt op de korte termijn inderdaad voor meer files zorgt, dat klopt wel. De hoeveelheid infrastructuur is jarenlang niet met het verkeer meegegroeid. Het proppen op de wegen zal blijven zolang er te weinig ruimte is. Komt er meer asfalt, gaat men ergens anders proppen want er is nog steeds te weinig ruimte. Maar volgens de milieubeweging komt er nooit een einde aan dat proppen; en dát is natuurlijk onzin! De milieubeweging zou eens moeten gaan praten met een Internet Service Provider. Het probleem van proppen wordt veroorzaakt door te weinig ruimte, terwijl er wel een hele berg extra ruimte moet komen om ervoor te zorgen dat het proppen ophoudt. In alle kleine stapjes tussen nu en een hele berg extra ruimte blijft het proppen. Ja natuurlijk zorgt meer asfalt dan voor meer files, maar het is niet oneindig!



Karla Peijs gaat in ieder geval al die problemen aanpakken. Natuurlijk, iemand die regelmatig met Koos Spee SMS’t kun je absoluut vertrouwen. De Raad van State heeft iedere druppel nieuw asfalt verboden wegens Europese milieuregels. Toch wordt één week later beweerd dat de opbrengsten uit de kilometerheffing geïnvesteerd zullen worden in asfalt. Het lijkt op een spel van “expres verliezen”. Als de Raad van State na invoering van de kilometerheffing dat nieuwe asfalt nog steeds verbiedt, zullen de inkomsten toch ergens anders aan besteed moeten worden nietwaar?



Alle publieke partijen (in de commissie Nouwen) zijn het erover eens dat de kilometerheffing er moet komen. Ook de Tweede Kamer is het ermee eens, inclusief partijen VVD, CDA en de PvdA.



De LPF is mordicus tegen het plan, de SP is inmiddels van standpunt veranderd sinds zij de gevolgen van de kilometerheffing heeft leren kennen en is tegenwoordig ook tegen.



De overeenkomst tussen beide partijen is namelijk, dat zij geen “yuppenwegen” willen. Autorijden mag geen voorrecht worden voor de rijken. Met of zonder variabele heffing wordt een tweedeling in de samenleving toch echt bevorderd!



Sterker nog, de mensen met de lagere inkomens voelen het twee keer. Niet alleen worden zij de auto uitgejaagd, uiteindelijk wordt de kilometerheffing doorberekend in de prijzen van boodschappen in de supermarkt. Het zijn de lagere inkomens die dat soort prijsstijgingen als eerste zullen voelen!



Natuurlijk heeft de nieuwe beprijzing ook sociaal economische effecten. Mensen zullen minder snel geneigd zijn om werk te zoeken dat ver van de woonplaats verwijderd is. Met duur woonwerk reizen, wordt werk uit een andere stad of regio al snel onbetaalbaar. Dus dat betekent werkloosheid voor iemand die in een pechregio woont. Tenzij er sprake is van goed openbaar vervoer. In dat geval is de reiziger in de praktijk erg veel reistijd kwijt, wat sociale armoede juist stimuleert. De man die zondag’s het vlees aansnijdt is niét iemand die hartstochtelijk voor de carrière overwerkt, maar iemand die ontevreden uit de bus stapt als de kinderen al liggen te slapen.



Er is ook sprake van een andere tweedeling. Waar er vanuit de milieubeweging altijd zoveel kritiek was op recreatieverkeer, wordt dit recreatieverkeer juist goedkoper, terwijl woonwerk verkeer eerder duurder wordt. Een veelvoud van de zogenaamde “korte ritten” zorgen voor een aanzienlijk deel van de files. Maar die optelsom van die korte ritten zullen vaak onder het omslagpunt blijven, waardoor de recreanten goedkoper uit zijn. Woonwerk verkeer zit al snel boven het omslagpunt, waardoor het duurder wordt. Bovendien zit dat woonwerk verkeer ook nog eens in een economisch keurslijf van verplichtingen en afhankelijkheden, waardoor de forens simpelweg minder keus heeft dan de recreant.



Verder is er ook slecht nieuws voor de oppositie van de kilometerheffing. Het is namelijk zo dat de files inderdaad zullen afnemen. Dit komt door het moment waarop de heffing wordt ingevoerd, namelijk rond 2009. Dat is het moment waarop het aantal AOW’ers sterk zal groeien. Een AOW’er heeft geen werk en zal dus snel uit de spits verdwijnen. Na 2009 zal daardoor een heleboel woonwerk verkeer verdwijnen. Een ander minpunt is, dat deze nieuwe AOW’ers óók de prijsstijgingen in de supermarkt zullen voelen.



Als vervolgens in dezelfde periode de kilometerheffing wordt ingevoerd, dan lijkt het net alsof de maatregel effectief is. De oppositie van de heffing mag nu al rekening houden met een dergelijke falsificatie van de conclusies.



Er mag eigenlijk gesteld worden, dat door de groei van het aantal senioren in Nederland, mét of zonder de kilometerheffing, de files drastisch zullen afnemen. Zoals het internet sneller wordt wanneer er minder mensen online zijn! Er kan dus eigenlijk nooit gezegd worden, dat de kilometerheffing effectief is tegen files!



Voor zover het spel want uiteindelijk draait het om de knikkers.



De kilometerheffing is een ordinaire belastingmaatregel, die erop uit is om het leven duurder te maken. Het is moeilijker om alle andere belastingen te verhogen, omdat Brussel daar plafonds voor heeft ingesteld. Ondertussen wordt er al gespeculeerd over een “verblijfsheffing”, waarbij je behalve het inrijden en het parkeren in Amsterdam ook nog eens extra moet gaan betalen om in Amsterdam aanwezig te zijn, met je auto.



Natuurlijk wordt er nu al gevochten over waar de opbrengsten aan besteed moeten worden. Maar dat is niet meer dan een kat in de zak. Lange termijn denken en de wetenschap dat de dure AOW straks ergens van betaald moet worden, maakt het niet meer dan logisch dat de opbrengsten uit de kilometerheffing besteed zal worden aan alles behalve verkeer. Met een beetje hulp van de Raad van State, die iedere druppel nieuw asfalt verbiedt, zal er toch echt een andere bestemming gezocht moeten worden voor de inkomsten.



In de eerste helft van Balkenende II werden bittere bezuinigingsmaatregelen genomen, met als bedoeling om in de tweede helft van de kabinetsperiode populaire dingen te doen.



En nu is de rotstreek van Peijs een feit.



Peijs flikt in het zoete deel van de kabinetsperiode een kunstje onder de neus van de automobilist. Een deel van de automobilisten laten zichzelf verwarren door uitspraken over “goede bedoelingen”. Aan deze naïviteit mag de volgende boodschap geadresseerd worden: vergeet vooral de knikkers niet! Denk aan de Euro’s, want u raakt ze kwijt en u ziet ze nooit meer terug!