AMSTERDAM - De politie heeft de afgelopen vijftien maanden duizenden onterechte bekeuringen uitgeschreven op grond van de nieuwe wet op de identificatieplicht.

Op het parket Utrecht werd vorig jaar 52 procent van de ID-bonnen geseponeerd of teruggestuurd naar de politie wegens onduidelijkheden. Het parket Rotterdam legde in de eerste drie maanden van het jaar zelfs 80 procent van de bekeuringen opzij, omdat ze niet deugden.



Volgens het Openbaar Ministerie heeft de politie vooral te makkelijk bekeuringen uitgeschreven aan burgers die geen identiteitsbewijs bij zich hadden, maar waarvan de identiteit wel bekend was. Soms ging het om ‘bekenden van de politie’, zoals zwervers of bedelaars; soms om mensen die zich later op het bureau alsnog hebben gelegitimeerd. Volgens de wet is het in zulke gevallen vaak ‘niet opportuun’ om een bon te schrijven.



Gaandeweg is de politie nauwkeuriger geworden in het bekeuren op grond van de identificatieplicht, zeggen de woordvoerders van de parketten. Maar het aantal sepots of foute bekeuringen is nog steeds hoog.



In Utrecht bijvoorbeeld haalt nog ongeveer één op de drie ID-bekeuringen de rechter niet. Mede hierom heeft het arrondissement vorige maand een ‘kwaliteitscontroleur’ aangesteld. Die controleert voortaan alle van de politie afkomstige proces-verbalen op juridische zwakheden.



Het Openbaar Ministerie in het arrondissement Den Haag schat het aantal sepots en teruggestuurde ID-bekeuringen op ‘minder dan de helft’. Het OM in Amsterdam zegt het probleem van onduidelijke ID-bekeuringen nauwelijks te kennen. Landelijke cijfers bestaan niet.



Sinds begin 2005 zijn ruim 80 duizend bonnen uitgeschreven op grond van de nieuwe wet op de identificatieplicht. Ruim de helft daarvan is gewoon betaald bij het Centraal Justitieel Incassobureau. Van deze ruim 40 duizend betaalde bekeuringen heeft het OM niet bekeken of de zaak bij de rechter zou standhouden. Vermoedelijk was dat bij een fors deel daarvan niet het geval.



Vorige maand bleek uit onderzoek van de Volkskrant dat sommige politiekorpsen veel minder ID-bonnen uitschrijven dan andere. Het korps Flevoland, waar 2,2 procent van de bevolking woont, leverde in 2005 slechts 0,5 procent van de bekeuringen.
Amsterdam-Amstelland zorgde met 5,6 procent van de bevolkingvoor voor 21 procent van de bekeuringen. Daarvan ging een relatief groot deel naar zwervers en bedelaars.



Volgens de politiewoordvoerder in Flevoland gaat het korps soepel om met de mogelijkheid om burgers achteraf papieren te laten tonen op het politiebureau, of op een andere manier te laten meewerken aan het vaststellen van hun identiteit.