De verkeersteams binnen de politie stoppen met specifieke controles op fietsen zonder licht. Ook gerichte controles op bellen in de auto met de telefoon in de hand verdwijnen. De reden is een wetenschappelijke.

Het is niet bewezen dat fietsen zonder licht gevaarlijker is dan fietsen met licht. En hoewel het uitdelen van boetes (135.000 in 2009) ertoe heeft geleid dat mensen vaker handsfree bellen, blijkt uit onderzoeken dat dit net zo gevaarlijk is als telefoneren met het toestel in de hand.

Het Openbaar Ministerie, opdrachtgever van deze speciale politieteams, neemt de aanbevelingen over uit een onderzoek dat de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) vandaag presenteert. Hierin wordt het werk van de zogeheten verkeershandhavingsteams (VHT's) voor het eerst grondig onderzocht.

Sinds 1999 zijn er 26, een bij elk korps. Bijna alle Nederlandse verkeersboetes worden door de 700 agenten van VHT's uitgeschreven. Dat zij zich niet meer richten op fietsers zonder licht is volgens het OM logisch.

"In Nederland wordt na een fietsongeluk niet bijgehouden of iemand het licht aanhad", zegt een woordvoerder. "We weten niet of het gevaarlijk is. Het is zelfs denkbaar dat fietsers zonder licht juist beter opletten."

Het zijn maar een paar punten die het OM tot beleid wil maken - alles voor het kabinetsstreven naar 'slechts' 500 verkeersdoden in 2020. Vorig jaar waren dat er 661, voor het eerst sinds 2003 meer dan het jaar ervoor. Om uren vrij te maken, wil het OM ook minder controleren op het dragen van gordel of helm, goed voor zo’n 70.000 uur per jaar.

De veiligheidsmaatregelen zijn zo ingesleten dat boetes niet tot meer gebruik leiden. Voor gordels geldt bovendien dat nieuwe auto's verklikkers hebben. De laatste vier procent die geen gordel draagt, moet daardoor ook overstag gaan.

Wie denkt ongestraft weg te komen met bellen in de auto of fietsen zonder licht, komt bedrogen uit. Als de politie deze overtredingen tegenkomt, volgt nog wel een bekeuring, er worden alleen geen gerichte controle-acties meer georganiseerd.

De uren die vrijvallen wil het OM inzetten voor bestrijding van hardrijders en alcohol in het verkeer, nog altijd de belangrijkste doodsoorzaken.

Als de invoering van een speekseltest voor drugs in 2013 een succes wordt, wil het OM extra tijd besteden aan drugs in het verkeer. Met die test is sneller te zien welke drugs zijn ingenomen en welke hoeveelheid. Omdat drugs in Nederland meer ongevallen veroorzaken dan in andere EU-landen, pleit de SWOV voor een verdrievoudiging van het aantal controles.

Verwarring over controles politie

Er is geen sprake van dat de politie stopt met controles op fietsen zonder licht en niet-handsfree bellen in de auto. Dat heeft minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) vrijdag gezegd.

Hij reageerde daarmee op berichtgeving in Trouw. Volgens de krant is het Openbaar Ministerie van plan te stoppen met "specifieke controles" op fietsen zonder licht. Ook zouden controles op bellen in de auto met de telefoon in de hand verdwijnen.

Opstelten is "not amused" over het bericht. Hij heeft er contact over opgenomen met de top van het Openbaar Ministerie. "Ze herkennen zich totaal niet in het bericht", zegt Opstelten.

"Los daarvan: we gaan het niet doen. Er moet gewoon gehandhaafd worden op de punten die we met elkaar hebben afgesproken", benadrukt Opstelten. "Er wordt met licht gereden 's avonds. Ik heb mijn hele leven dat altijd in de gaten gehouden voor mezelf en dat geldt ook voor anderen."

Aanleiding voor de commotie was een nieuw rapport van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). Het instituut adviseert de politie daarin intensiever te controleren op drugs in het verkeer, terwijl fietsen zonder licht en controles op niet-handsfree bellen juist minder prioriteit nodig hebben.

Uit cijfers blijkt dat drugs de kans op een ongeluk aanzienlijk vergroten, terwijl intensievere controles een goed middel zijn om drugsgebruik in het verkeer te verminderen. Van fietsen zonder licht is echter niet duidelijk hoeveel onveiliger het is dan fietsen met een lampje. Daarom zijn intensieve controles daarop van minder groot belang, aldus het instituut.

Voor de controles op bellen geldt dat de verkeersveiligheid daar alleen bij gebaat is, als zowel niet-handsfree als handsfree bellen zou afnemen. Maar omdat handsfree bellen is toegestaan, hebben strengere controles weinig zin, redeneert het SWOV.

Volgens de onderzoekers is blijvend intensief toezicht nodig op snelheid, alcoholgebruik en door rood rijden van vooral automobilisten en bromfietsers.

Bron: De Telegraaf