JAARLIJKS AANTAL VERKEERSDODEN KAN MET 700 OMLAAG - 22 november 2001
Jaarlijks zijn er in Nederland bijna 1100 verkeersdoden te betreuren. Dit aantal zou volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV 700 lager kunnen zijn. De SWOV stelt een pakket maatregelen voor dat bedoeld is als aanvulling op de huidige plannen van de regering, zoals vastgelegd in het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (NVVP). Als alle verkeersveiligheidsvoornemens van het NVVP worden uitgevoerd, leidt dit in 2010 tot het sparen van 350 mensenlevens per jaar. De aanvullende voorstellen van de SWOV leiden tot nog eens een besparing van 350 verkeersdoden. Maatschappelijk gezien gaat het om investeringen waarvan het nut boven alle twijfel verheven is. Dit is recentelijk door het Centraal Planbureau bevestigd.
De kosten van verkeersongevallen, die nu bijna 18 miljard per jaar bedraagt, zouden ook met bijna tweederde dalen. Een en ander blijkt uit de nota ‘Veilig, wat heet veilig?’ die de SWOV die op 22 november publiceert.


Vermijdbare ongevallen

Hoe kunnen we beoordelen of we ambitieus genoeg zijn in ons streven de verkeersveiligheid te verbeteren? De SWOV introduceert hiervoor het begrip ‘vermijdbare ongevallen’. Vermijdbaar wil zeggen dat we weten wat we moeten doen om slachtoffers bij ongevallen te voorkomen en dat de maatschappelijke baten de kosten hiervan overtreffen.
De SWOV koppelt dit criterium aan een visie op het wegverkeer waarin ernstige ongevallen nagenoeg zijn uitgesloten: een ‘duurzaam veilig’ wegverkeer. Dat betekent dat het verkeerssysteem wordt aangepast aan de mogelijkheden en beperkingen van de mens. Wereldwijd wordt de duurzaam-veilig visie als toonaangevend beschouwd.
De SWOV meent dat nagegaan moet worden of het criterium van ‘vermijdbaarheid’ op maatschappelijke steun kan rekenen. Verder vraagt de SWOV regering en parlement toekomstig verkeersveiligheidsbeleid op dit criterium te baseren.

SWOV-voorstel: ‘duurzaam veilig’ sneller en ingrijpender realiseren

De SWOV doet in de nota ‘Veilig, wat heet veilig?’ een aantal concrete voorstellen, waaronder:

1. De SWOV meent dat veel beter aan het publiek moet worden uitgelegd wat het verkeersveiligheidsbeleid inhoudt en wat het oplevert. De acceptatie van het grote aantal verkeersdoden moet omlaag en de steun voor maatregelen om die doden te voorkomen, moet omhoog. Een op te richten Nationaal Comité Duurzaam Veilig zou dit moeten bevorderen.

2. De SWOV stelt voor het tempo waarin het wegennet ‘duurzaam veilig’ wordt gemaakt, te verhogen ten opzichte van de plannen van de overheid; volgens het NVVP gaat in de komende 10 jaar eenderde van het wegennet aan de eisen van ‘duurzaam veilig’ voldoen.
Snellere voltooiing vergt dat er extra middelen worden vrijgemaakt maar het maatschappelijke rendement hiervan is aangetoond.

3. Er dient een plan van aanpak ontwikkeld te worden om ervoor te zorgen dat er binnen 10 jaar geen snelheidsovertredingen meer zijn. Daarbij tekent de SWOV aan dat de huidige limieten nog eens tegen het licht gehouden moeten worden. Er wordt massaal te hard gereden; de vraag dringt zich op of het de weggebruikers altijd duidelijk is waarom een bepaalde limiet geldt. In een duurzaam veilig wegennet moeten de limieten op logische wijze bij het wegbeeld passen; dat is nu niet overal het geval. Ook stelt de SWOV voor af te stappen van een stelsel van vrijwel uitsluitend ‘starre’ limieten. Limieten die zijn aangepast aan de verkeers- en weersomstandigheden zijn geloofwaardiger en zullen dus ook beter opgevolgd worden.
Waar de infrastructuur de gewenste snelheid niet afdwingt, zijn andere maatregelen nodig. Op korte termijn is handhaving door de politie hiervoor geboden. Maar tegelijkertijd moeten technologische oplossingen onderzocht worden, zoals bijvoorbeeld het projecteren van de op dat moment geldende snelheidslimiet in de voorruit van een auto (head-up display).

4. Jonge brom-/snorfietsers en jonge automobilisten hebben een sterk verhoogde kans op een ongeval; dit vraagt om een ingrijpende aanpak. Een flinke verkeersveiligheidswinst is te behalen door het huidige scooter-model van de snorfiets te verbieden en alleen nog de fiets met hulpmotor toe te staan. Daarnaast dient de leeftijd waarop een bromfiets bereden mag worden, opgetrokken te worden naar 18 jaar.
Wat betreft beginnende automobilisten stelt de SWOV voor een nachtelijk rijverbod te introduceren en een verbod om passagiers mee te nemen.

5. Er zijn verbeteringen aan voertuigen mogelijk, vooral ten behoeve van degenen die aangereden worden door auto’s en vrachtauto’s. Nederland moet hiervoor pleiten in Europees verband.
Wat Nederland zelf in de hand heeft, is verhoging van de veiligheid van het zakelijke verkeer, o.a. door de invoering van black-boxes. Een black-box verlaagt de betrokkenheid bij ongevallen.

Het volledige rapport is ->hier<- te="" vinden="" in="" pdf="">