Wat gebeurt er als een jongere voor de strafrechter moet verschijnen? Hoe komt een rechter tot zijn oordeel? Wat doet een officier van justitie? Hoe zit het met omgangsregelingen bij echtscheidingen en met alleenstaande minderjarige asielzoekers?



Allemaal vragen waarop zaterdag 9 november een antwoord wordt gegeven op de Open Dag van de Rechtspraak die in de negentien arrondissementen wordt gehouden. Op die dag stellen de gerechten en het Openbaar Ministerie van 10.00 tot 16.00 uur hun deuren open voor het publiek. De open dag is bestemd voor iedereen die wil zien hoe er in de eigen omgeving recht wordt gesproken, voor scholieren en voor mensen die belangstelling hebben voor een baan bij de rechterlijke macht.



In vrijwel alle arrondissementen worden zittingen nagespeeld waarop rechters, raadsheren, advocaten-generaal, officieren van justitie, griffiers en advocaten hun eigen rol spelen in gefingeerde rechtszaken. Op een aantal plaatsen mogen bezoekers ook in de huid van rechter of officier kruipen om zelf te bepalen wat recht en rechtvaardig is. Het is ook mogelijk om rond te kijken in de zogenaamde boevenwagens en in de cellenblokken, plaatsen waar de gemiddelde Nederlander nooit komt.



Jeugd & Recht centraal


In alle negentien arrondissementen staat het thema ‘Jeugd & Recht’ centraal, maar dit is divers vorm gegeven. Op de website www.opendagvanderechtspraak.nl zijn de programma’s van alle regio’s opgenomen. Daar wordt ook het laatste nieuws gepubliceerd.



Bij het thema wordt niet alleen gekeken naar de manier waarop jeugdige wetsovertreders zich moeten verantwoorden, maar ook naar de betrokkenheid van jongeren bij een echtscheidingsprocedure, rechtszaken waarbij alleenstaande minderjarige asielzoekers zijn betrokken, het handhaven van de leerplicht en het opleggen van taak- en leerstraffen aan jongeren. In veel rechtbanken loopt het thema jeugd en recht als rode draad door het gehele programma van de open dag en zijn de na te spelen zittingen in het kader van dit thema geplaatst. In een van de arrondissementen wordt een vragenuurtje gehouden over het werk van de familie- en jeugdunit waarbij alle minderjarigen welkom zijn!



Foto’s in toga


In vrijwel alle regio’s hangen vooral kleinere toga’s klaar om de jeugd even het gevoel te geven zelf even rechter of officier te zijn. Uiteraard worden deze momenten vereeuwigd en krijgen de kleine togadragers een afdruk van hun ‘moment of fame’ mee om aan opa en oma te laten zien.



Voor de wat oudere jeugd worden op een aantal plaatsen zitting nagespeeld met onderwerpen die uit hun leven zijn gegrepen: hoe zit het met de sluitingstijden van cafe’s, wat mag en wat mag niet als het gaat om synthetische drugs, hoe zit het met merkartikelen en namaak en wat doet het Openbaar Ministerie tegen illegaal wegracen en opgevoerde bromfietsen?



Chatten in toga


In een aantal arrondissementen kruipen rechters en officieren van justitie achter de computer om te chatten. Ook dit is vooral gericht op de jeugd. Er zijn echter ook ‘gewone’ vragen(half)uurtjes waar bezoekers ook zonder muis en toetsenbord vragen kunnen stellen aan de togadragers. Hoe komt een rechter tot een uitspraak? Hoe weet een officier van justitie dat de verdachte de dader is? Wat doet een officier precies?



Informatiemarkten


De open dagen kennen vrijwel alle een uitgebreide informatiemarkt waarop vertegenwoordigers van alle deelnemende organisaties informatie verschaffen. Dat zijn behalve de organiserende instanties vooral de reclassering, de politie, de parketpolitie, de Raad voor de Kinderbescherming, Slachtofferhulp, penitentiaire (jeugd)inrichtingen, de advocatuur, het Bureau voor Rechtshulp, de Kindertelefoon, Bureau Halt en gezinsvoogdij-instellingen. Voor alle bezoekers aan de open dagen ligt er een speciale themakrant klaar.